Starzenie się społeczeństw i problem z zapewnieniem efektywnej opieki, a jednocześnie szybki rozwój nowych technologii zrodziły zainteresowanie ich zastosowaniem w opiece nad osobami starszymi. Jedną z takich możliwości jest zastosowanie robota dla wsparcia osób starszych mieszkających w środowisku. Powoduje to, że w Europie od kliku lat prowadzi się w tym zakresie intensywne badania.
Projekt ENRICHME (ENabling Robot and assisted living environment for Independent Care and Health Monitoring of the Elderly) finansowany w ramach funduszy Horyzont 2020 ma za zadanie testowanie wsparcia robota dla osób z łagodnymi zaburzeniami funkcji poznawczych (MCI) w warunkach ich zamieszkania. Konsorcjum ENRICHME tworzy 10 organizacji z 7 krajów europejskich. Uniwersytet Medyczny w Poznaniu jest jedynym medycznym partnerem konsorcjum i jedynym partnerem z Polski; w projekcie pełni rolę koordynatora naukowego.
Walidacje robota przeprowadzana jest w trzech krajach: Wielkiej Brytanii, Grecji i Polsce. W obydwu krajach, poza Polską, robot jest testowany w mieszkaniach chronionych gdzie przez 24 godziny przebywa personel opiekujących się osobami starszymi. Tylko w Polsce zdecydowano się na walidację w warunkach miejsca zamieszkania.
W poznaniu robot TIAGo przebywał w domach 4 osób przez okres do 10 tygodni. Najmłodsza z nich miała 66 lat, a najstarsza 83. Pierwsze tygodnie walidacji poświęcono zapoznaniu osoby starszej z robotem w warunkach laboratoryjnych. Laboratorium zostało zorganizowane przez Uniwersytet Medyczny, w taki sposób aby tworzyć atmosferę domu i umożliwiając doraźne rozwiązywanie problemów z działaniem robota (na przykład: mała czułość ekranu dotykowego lub niezrozumienie informacji prezentowanych na ekranie).
Podczas walidacji uczestnicy używali różnych funkcji robota. Szczególną popularnością cieszyły się gry poznawcze. Przypomnienia o lekach i wizytach były również regularnie wyświetlane, podobnie jak wskazówki dotyczące zdrowego odżywiania. Przygotowano ponadto, dla każdego z użytkowników, indywidualne porady żywieniowe w oparciu o trzydniowy zapis diety przeanalizowany przez dietetyka (przykład porady to: Jedz warzywa na kolację. Awokado świetnie nadaje się na kanapkę z białym serem. Używaj zamiennie masła, awokado i oleju lnianego/oleju rzepakowego. Zrób pastę z oleju i twarogu. Dodaj do tego jajko na twardo. Posyp ostropestem). Niektórzy regularnie interesowali się wiadomościami i pogodą, inni próbowali wykonywać ćwiczenia fizyczne wraz z robotem.
Wstępne wyniki wskazują, że obecność robota TIAGo wpływa korzystnie na aktywizację osób starszych, co jest podstawą właściwego postępowania u osób z MCI i - w przypadku dopracowania proponowanego rozwiązania i zwiększenia autonomii robota - daje postawę do myślenia o dalszych próbach jego zastosowania w tej grupie.
en